Slot

Mij wordt regelmatig gevraagd om de reis van 2009 naar Italië en de reis van dit jaar naar Berlijn met elkaar te vergelijken. Ik vind dat moeilijk. Misschien komt dat de komende maanden. Beide reizen zijn om nooit te vergeten.

De Groningse kanalen vond ik een geweldige ervaring. Duitsland is een geweldig vaarland. De WSA (Duitse Rijkswaterstaat) heeft zijn zaakjes goed voor elkaar. Duitsland is ook een mooi land om doorheen te varen. De tocht over de Elbe vond ik bijzonder en spannend. Het voormalige Oost Duitsland is indrukwekkend. De Duitse meren zijn fantastisch. Berlijn is een bijzondere stad. Het Mittellandkanaal is gewoon lang. De Rijn met haar sterke stroming is een belevenis. De IJssel blijft de mooiste rivier van allemaal. Een vriend van het IJsselmeer zal ik nooit worden.

Het weer viel mee. Sommige weken was het zonnig en warm. Andere weken viel er af en toe een bui. Soms zoveel buien, dat bemanningsleden in sluis of bij het aanmeren behoorlijk nat werden. Van de 64 dagen heb ik 26 dagen met prachtig weer gehad. Op 22 dagen is er af en toe een bui gevallen. Er is maar één dag geweest dat het echt de hele dag heeft geregend. De overige 15 dagen bleef het droog, maar liet ik de korte broek in de kast liggen.

Deze reis had ik nooit kunnen maken zonder de onvoorwaardelijke liefde en steun van Annelies en van familieleden en vrienden die elke week weer mijn bemanning wilden zijn. Dat waren:

Week 1     Korrie en Henk

Week 2     Annelies, Pinky en Egbert

Week 3     Egbert

Week 4     Rob

Week 5     Tineke en Eric

Week 6     Annelies

Week 7     Ed en Henny

Week 8     PJ

Week 9     Roy

Allemaal ontzettend bedankt!

De oorspronkelijke planning zag er zo uit:

Vertrek:                               12 mei 2012

Terugkomst:                        14 juli 2012

Afstand:                               1956 km

Geplande vaardagen:           47

Schatting vaaruren:              298

Sluizen:                                97

En zo is het uiteindelijk geworden:

Vertrek:                               12 mei 2012

Terugkomst:                        14 juli 2012

Afstand:                               2161 km

Vaardagen:                          48

Vaaruren:                            262

Sluizen:                               94

Voor varen in Duitsland heb ik de volgende boeken en kaarten gebruikt:

Vaarwijzer Noord-Duitse binnenwateren van Munneke en Vleut

Vom Rhein zur Nord- und Ostsee van Fenzl

N.V. Sportschiffahrtskarten Binnen 1, Berlin & Märkische Gewässer

N.V. Sportschiffahrtskarten Binnen 2, Berlin & Mecklenburger Gewässer

Dag 64 de laatste dag

Dag 64, zaterdag 14 juli

Ik begin deze dag met gemengde gevoelens. Het is de laatste dag van de reis die ik in 2009 bedacht heb te gaan maken en die ik nu, in 2012, gemaakt heb. Het was geweldig. Net als drie jaar geleden, toen ik na negen weken met de Antje Elisabeth in Menton aankwam, zal het vanmiddag niet makkelijk zijn haar alleen te laten in de haven bij Peek.

Op de wal staat een bord dat passanten liggeld moeten betalen. Gisteren hebben we geen havenmeester gezien en vanmorgen ook nog niet. Ik bel het telefoonnummer dat op hetzelfde bord staat. Geen gehoor, wel voicemail. Ik spreek in dat ik graag had willen betalen, maar dat we vertrekken. In Weesp wordt ik later door de havenmeester gebeld. Hij vindt het jammer dat we al weg zijn. Ik beloof hem dat ik het de volgende keer goed maak.

Om negen uur gaan we door de Zeesluis van Muiden. Er kan alleen met PIN betaald worden dat is nieuw, ze missen de fooi. Na de sluis komen we op de Vecht. Een paar kilometer later verlaten we de Vecht al weer en varen we Weesp in. Na de bekende drie bruggen van Weesp steken we het Amsterdam-Rijnkanaal over en komen we op de Weespertrekvaart. Via Driemond en Diemen varen we om half twaalf bij de Omval de Amstel op en Amsterdam binnen. We gaan door de stad naar het IJ en via een klein stukje Amsterdam-Rijnkanaal varen we de haven van Peek binnen. Om half één ligt de Antje Elisabeth op haar plek.

Het zit er op. Ik ben weer thuis. We worden verwelkomt door Annelies, Ineke, Tom, Rob, Lidewij, Ingrid, Romee en Kiara. Ook al is het nog geen borreltijd, we proosten op de goede afloop met de laatste fles Duitse Sekt, voor sommigen met een scheutje Aperol.

Ook deze reis, net als in 2009, was Roy de laatste bemanning. Het lijkt een traditie te worden. We hebben het weer goed gehad met ons tweeën. Ons leeftijdsverschil van een jaar of twintig is geen probleem. We hebben weer wat afgepraat. Met Roy aan boord heb ik niet alleen een ervaren matroos, maar ook een geweldige kok. De Roy week is namelijk ook een gastronomische week. Niet alleen de “sterrendag” van gisteren, ook de andere dagen waren dankzij hem, stuk voor stuk culinaire hoogstandjes. Roy ontzettend bedankt.

De negende en laatste week ging van Flaesheim naar Amsterdam:

-        - Vaardagen          7                

-        - Vaaruren           37

-        - Kilometers       395

-        -  Sluizen              12

Dag 63

Dag 63, vrijdag 13 juli

Vannacht hebben we in de haven van Lemmer dubbel gelegen en de buurman wil graag vroeg weg. Daarom zijn we om kwart voor negen al door de sluis van Lemmer en varen we richting het IJsselmeer.

De weersvoorspelling voor het IJselmeer is positief en we besluiten om vandaag naar Enkhuizen te gaan, een oversteek van ongeveer 32 km. De zuidoostenwind neemt toe tot kracht vier en dat is niet echt comfortabel als je naar het zuidwesten vaart. De Antje Elisabeth begint lekker te rollen. Ze kan dat prima aan, maar voor bemanning en serviesgoed is dat niet echt aangenaam. Om tien uur, na een kilometer of twaalf, heb ik er genoeg van en verleg de koers naar het zuidoosten, tegen de wind in, richting Lelystad.  Dat gaat een stuk beter. Wel veel water over de boeg, maar daar hebben we binnen geen last van.

Om één uur zijn we bij de Houtribsluizen van Lelystad. Ik meld me via de marifoon en de sluismeester antwoordt dat we met de eerste schutting meekunnen als we een beetje doorvaren. Dat is voor de Antje Elisabeth geen probleem. In mum van tijd zijn we de sluis weer uit.

We blijven langs de kust van Flevoland en varen richting Almere. We moeten nog wel bedenken, waar we vanavond willen overnachten. We besluiten naar Muiden te gaan en als daar geen plaats is, door te varen naar Weesp.

Als we Almere voorbij zijn, zie ik in de verte de skyline van Amsterdam. Het voelt een beetje vreemd dat ik daar vandaag nog niet naar toe ga.

Om kwart over vier meren we af aan de Herengracht in Muiden. We liggen op een van de mooiste plekjes van Muiden. Vòòr ons zien we de Zeesluis en achter ons ligt het Muiderslot.

Twee keer Muiden

Henk en Korrie, mijn bemanning van de eerste week, komen een “welkom terug” borrel drinken.

Het zit er bijna op. Morgen de laatste dag. Morgen naar Amsterdam. Morgen naar huis. Eerst kookt Roy nog een heerlijk maal van koelkast restanten.

Na het eten gaan we naar Ome Ko, het beroemdste café van Muiden. Ze hebben WIFI en ik kan mijn weblog bijwerken. Roy en ik drinken natuurlijk een paar biertjes als afsluiting van een geweldige reis. 

Dag 61 en 62

Dag 61, woensdag 11 juli

Vandaag wordt een “sterrendag”.

Gisteren lukte het niet om in Deventer een bakker te vinden. In Zwolle bakt de “Zwolse Stadsbakker”, die onlangs twee sterren voor zijn brood heeft gekregen. Straks bij de lunch eten we dus “sterrenbrood”.

Vandaag gaan we naar Blokzijl. Ik ben al vaker door Blokzijl gevaren, maar heb nog nooit in de havenkom met die mooie gevelpandjes gelegen. Dat gaan we vandaag wel doen. Als ik aan Blokzijl denk, dan denk ik ook aan “Kaatje aan de Sluis”, een bekend restaurant, waar ik nooit heb gegeten. Daar moet verandering in komen. Ik stel aan  Roy voor daar te gaan eten. Ik trakteer. Dat wordt vanavond een sterrendiner.

Roy vindt dat bij een sterrenlunch en een sterrendiner ook een sterrenontbijt hoort. Hij nodigt mij uit voor het ontbijt in Hotel Librije.

Na ons sterrenontbijt vertrekken we om kwart voor tien. We gaan niet terug naar de IJssel, maar varen het Zwarte Water op richting Zwartsluis. Ik heb nooit eerder op het Zwarte Water gevaren. Het is prachtig breed, omringt door uitgestrekte rietvelden en we zien veel waterlelies.

Om half twaalf gaan we bij Zwartlsuis door de sluis en varen we de Arenbergergracht op. Hier is het begin van het Nationaal Park Weerribben-Wieden, het grootste moerasgebied van Noord West Europa.

Als we om kwart over twaalf bij de brug van Ronduite komen, is de brugwachter lunchen. Wij wachten met eten totdat we in Blokzijl zijn. We zijn nog vol van het Librije ontbijt. Via de Beulakerwijde, de Walengracht, het Giethoornse Meer, de Valse Trog en het Noorderdiep, komen we om kwart over twee aan bij de sluis van Blokzijl.

Na de sluis varen we de havenkom van Blokzijl binnen. We zien een mooie plek en ik vaar er rustig naar toe. Plotseling zie ik links iemand voorbij schieten en ons plekje inpikken. Na acht weken op de Antje Elisabeth, maak ik me niet zo snel druk en we zoeken en vinden een andere, eigenlijk veel betere plek tegenover de gevelpandjes.

We lunchen met lekker brood van de Zwolse sterrenbakker en beleggen het met heerlijke zelfgemaakte Librije bramenjam en pindakaas.

We wandelen door het mooie vestingstadje. ’s Avonds genieten we bij Kaatje van de derde “ster” van deze dag.

Blokzijl

En nog een keer

Dag 62, donderdag 12 juli

Na het ontbijt bestuderen we het weerbericht voor het IJsselmeer voor de komende dagen. De verwachting voor vrijdag is redelijk gunstig en daarom besluiten we vandaag naar Lemmer te gaan. Daar maken we dan morgen de definitieve keus voor het IJsselmeer of als alternatief de langere route door de kanalen van de Noordoost Polder.

We moeten eerst een stukje terug. Om negen uur zijn we voor de tweede keer in 24 uur door de sluis van Blokzijl. Ik kom nu op een stuk van de route die ik de eerste week van de reis ook met Henk en Korrie heb gevaren. Na het Giethoornse Meer varen we eerst door Muggenbeet en daarna door Kalenberg. In de Heuvengracht passeren we de plek waar ik de derde dag van deze reis met Korrie en Henk heb overnacht. Om elf uur zijn we bij Ossenzijl  verlaten we de Weerribben en de zo mooie Kop van Overijssel. Na de Linthorst-Homansluis varen we Friesland binnen. In Echternabrug komen we langs het “Turfskip”, het bedrijf waar Annelies en ik een aantal keren een boot hebben gehuurd. Even later zie ik de “Pollux” langs varen, één van de huurboten uit de vòòr Antje Elisabeth tijd.

Als om één uur de lunchtijd voor de brugwachter van Echternabrug voorbij is, kunnen we onder de brug door en varen we het Tjeukemeer op. Er staat een straffe westenwind en omdat we pal naar het westen varen, krijgen we nogal wat water over de boeg. De Antje Elisabeth geniet en wij worden gelukkig niet nat.

Via de Grote Brekken varen we om kwart over twee Lemmer binnen. Eindelijk zien we dat het zomerseizoen toch begonnen is. Er heerst een gezellige drukte en de brug en de sluisdeuren in het centrum gaan continue open en dicht. Wij vinden een plekje tussen de sluis en de brug en liggen voor de deur bij het voor Annelies en mij zo vertrouwde bitterballenterras.


Daar gaan we naar toe!

Brug, kerk en bitterballenterras vanaf de boot

De sluisdeur voor morgen

Dag 59 en 60

Dag 59, maandag 9 juli

Om kwart voor negen verlaten we de haven van Wesel en varen we de Rijn weer op. Dankzij de stroom varen we met een snelheid van zo’n zeventien kilometer per uur richting Nederland. Om tien over half elf passeren we de grens bij Lobith/Tolkamer. Mijn reis door Duitsland zit er op. Wel hebben we nog zes mooie vaardagen in Nederland voor de boeg.

In mijn oorspronkelijke plan, ben ik ervan uit gegaan dat het laatste stuk in Nederland zou gaan via Arnhem, Utrecht en Gouda en vandaar naar Amsterdam. Omdat Roy graag over de IJssel via Deventer naar het noorden wil en daarna naar Amsterdam, passen we het plan aan. De IJssel is wat mij betreft de mooiste rivier van Nederland. Ik heb er al vaak gevaren en ik hoop dat in de toekomst nog vaak te doen.

Om twaalf uur varen we het Pannerdens kanaal op en nog geen uur later zitten we op de IJssel. Om twee uur meren we aan in de passantenhaven van Doesburg, de geboorteplaats van de Antje Elisabeth.

Doesburg

 We zijn in Nederland, dus mijn hoop op WIFI is groot. Niet in de haven helaas. Op mijn vraag aan de havenmeester of hij weet waar we WIFI of internet kunnen vinden, antwoord hij dat de bibliotheek waarschijnlijk de beste plaats is. Dat heb ik Duitsland ook regelmatig gehoord en dus gaan wij naar de bibliotheek van Doesburg. Ze hebben geen WIFI, maar wel computers die we mogen gebruiken. Helaas die doen het niet. Terug op straat stellen we de inmiddels bekende WIFI vraag aan een voorbijganger. Hij stuurt ons naar café Het Wapen van Doesburg. Annelies en ik hebben daar ooit een broodje gegeten. Ja, ze hebben WIFI, maar de dames hebben het te druk om het wachtwoord te zoeken. Wij de straat weer op. In de verte zie ik café De Waag. Daar hebben Annelies en ik, samen met Pinky en Egbert een paar jaar geleden een drankje gedronken en bitterballen gegeten. Ze hebben WIFI en we mogen het gebruiken.

De afgelopen dagen heb ik van trouwe volgers klachten gehad over de achterstand die ik zou hebben in het bijwerken van mijn weblog. Deze klachten heb ik natuurlijki ontkend. Ten onrechte, ontdek ik zodra ik verbinding met Blogspot heb. In Münster, in het internetcafé, liep het bijwerken van mijn weblog helemaal niet lekker. Ik kom nu tot de ontdekking dat het helemaal nièt liep. Gelukkig heb ik een back-up in Word. Ik werk mijn weblog bij tot gisteren.

Na het eten komen Henny en Ed, de bemanning van twee weken geleden, op de koffie. Ze wonen niet zover van Doesburg. We halen herinneringen op van de fantastische week die we gehad hebben. Ook praten we over een gezamenlijke vriend van een jaar of veertig geleden, die in Nieuw Zeeland woont en die vorige week voor het eerst sinds dertig jaar weer contact opnam.

Dag 60, maandag 10 juli

Om kwart voor negen varen we de IJssel op. Net voor de brug van Doesburg ligt Jachtwerf Doesburg, de werf waar de Antje Elisabeth is gebouwd. Gisteren heb ik Willem al even gesproken. Ik druk een paar keer op de claxon. Els komt naar buiten en we zwaaien uitbundig.

Jachtwerf Doesburg

 Om tien uur passeren we Zutphen, de stad waar ik mijn jeugd en mijn schooltijd heb gewoond. Het is altijd geweldig om de Walburg kerk en de IJsselkade vanaf het water te zien.

Om kwart over elf stoppen we in Deventer. Roy heeft goede herinneringen aan Deventer. Hij heeft daar vroeger veel bij zijn Opa en Oma gelogeerd. We drinken koffie in de zon op het plein bij de Waag.  Het plan om in Deventer brood te kopen mislukt. Er is geen “goede” bakker te vinden. Dat komt wel in Zwolle. Ook al is er geen brood, Roy bereid een heerlijke lunch.

De Waag in Deventer

We verlaten Deventer om half één. Op het stuk na Deventer is de IJssel op zijn mooist. Een mooie brede rivier met lage oevers, waardoor je ver kunt kijken. We zien paarden, koeien, kalveren, heel veel ganzen en af en toe ook een bewoond ooievaarsnest. We hebben nog steeds het voordeel van de stroom mee en daardoor zijn we om half drie al bij Zwolle. Om kwart voor drie gaan we door de Spooldersluis en na nog twee bruggen, die voor ons open gaan, leggen we aan in de haven, die tegen het centrum van Zwolle aanligt.

Zwolle

We gaan gescheiden de stad in. Roy gaat op zoek naar brood en andere lekkere dingen. Ik ga naar de kapper, die op een paar honderd meter van de boot, op de Melkmarkt is. 

Dag 55 t/m 58

Dag 55, donderdag 5 juli

We hebben een rustdag in Münster. Het is een mooie stad met een fraai gerestaureerd centrum. Het is ook een studentenstad met opvallend veel fietsen. Af en toe waan ik me in Amsterdam. En een fietsvriendelijke stad. De binnenring is geen autoweg, maar een fietspad door een aangelegde bosrand.

We wandelen door de Altstadt en gaan eerst op zoek naar de Dom. Die is gesloten in verband met een verbouwing en daarom lopen we door naar de “Ueberwasserkirche”. PJ ziet meteen familiebanden met Lidy. Ik vind het een mooie kerk en omdat er echte kaarsen zijn, steek ik er een aan voor Ali. We komen via het Alte Rathaus en de Clementskirche, een wanstaltig “barokjuweel”, op een van de vele pleinen met terrassen, waar we een broodje eten. Daarna een bezoek aan een wat tegenvallend Picasso Museum en een fietstocht naar het Schloss van Münster.

Het Alte Rathaus

We gaan terug naar de haven, waar we net als gisteren, genieten van alles wat er om ons heen gebeurt. Gisteren noemde ik de “flessenverzamelaars”. Het lijkt een min of meer georganiseerde groep mannen, die om de beurt in een soort ploegendienst langs de haven lopen op zoek naar lege bierflessen, waar statiegeld op zit. De vele studenten die er zijn, werken hieraan mee door de lege bierflessen niet mee naar huis te nemen, maar te laten liggen voor deze verzamelaars.

Ik doe er ook aan mee. Voordat ik naar bed ga, leg ik onze lege bierflessen in het gras voor de “flessenverzamelaar” van dienst.

Dag 56, vrijdag 6 juli

Als we opstaan zijn, zoals verwacht, de lege bierflesjes verdwenen.

Gisteren heb ik nog eens goed naar de kaart gekeken  en heb ik bedacht dat de voor vandaag geplande stop in de haven van Datteln geen goede keus is. We besluiten door te varen tot het Wesel-Datteln-Kanal. 

O)m half negen varen we het Dortmund-Ems-Kanal op. Het lijkt wel of het weer is omgeslagen. Het waait en aan de hemel verschijnen dreigende wolkenpartijen. Om half één, als we de sluis van Datteln invaren regent het ook. We gaan er snel doorheen en hetzelfde geldt voor de sluis van Ashen.

Om twee uur varen we Marina van Flaesheim binnen. Ik zie een fecaliënpomp aan het begin van de haven. Dat gebeurt niet vaak en ik besluit om onze vuilwatertank eindelijk eens op een legale manier te legen. Helaas, de pomp doet het niet. De havenmeester vertelt later dat ze het apparaat al zes jaar hebben en dat het in die tijd pas dertig keer gebruikt is. Niemand wil zich blijkbaar aan de wet houden. Ik ook niet meer. Ik heb het vandaag geprobeerd.

Marina Flaesheim ligt in “the middle of nowhere”. De dichtstbijzijnde supermarkt is tien  tot vijftien kilometer fietsen. Omdat ik dat Roy en mij morgen niet zie doen, bel ik Ingrid in Nederland met de vraag of Roy morgen boodschappen voor het weekend wil meenemen.

Mooi Faesheim

Om de spieren soepel te houden, fietsen we naar een van de naburige dorpen. Er is inderdaad geen winkel van enige betekenis te vinden. Daarna storten we ons op het terras van de Marina, met uitzicht op een prachtig stuk natuur. Na de regen van vanmiddag, genieten we weer van een zwoele zomeravond. PJ en ik eten op dat terras ons afscheidsdiner, omringd door veel en gezellige vaste gasten.

De week met PJ zit er al weer op. Het was als vanouds. We gaan ontspannen met elkaar om, maar voeren ook lange gesprekken. Met PJ  kan ik nog vele weken doorvaren. PJ, ontzettend bedankt.

De achtste week ging van Minden naar Flaesheim:


De achtste week ging van Minden naar Flaesheim:

-       

    -  Vaardagen                  5                 

-       -   Vaaruren                  21

-       -    Kilometers             205

     - Sluizen                      3

Dag 57, zaterdag 7 juli

Het is wisseldag en de zon schijnt. Ik draai eerst de witte en daarna de bonte was. Het zijn de laatste twee wassen van deze reis. Volgende week  weer in de machine thuis in Amsterdam.  Ik heb in het verleden veel onaardige dingen gezegd over de wasmachine aan boord. Deze reis heeft ze het geweldig gedaan. Ze mag blijven.

De was in Faesheim

PJ neemt de buitenkant van de Antje Elisabeth voor zijn rekening. Na twee uur glimt ze weer. PJ heeft eerder deze week een etmaal lang de batterij van de handstofzuiger opgeladen. Daarmee ga ik de binnenkant te lijf en tot mijn grote verbazing is de batterij niet binnen een kwartier weer leeg. Het stofzuigertje wordt door mij in ere hersteld.

Roy arriveert om drie uur en een half uur later vertrekt PJ richting Nederland. Roy komt tot de ontdekking dat hij de tas met lekkere dingen in de auto heeft laten staan. Hij belt meteen naar PJ en die is om vier uur al weer terug met die tas. ’s Avonds komt PJ tot de ontdekking dat hij een paar dingen in de kluis heeft laten liggen. Jammer voor hem, maar leuk voor mij. Hij komt nu volgende week zaterdag naar Peek om Roy en mij te verwelkomen.

Vertrekkende bemanning

Nieuwe bemanning

Het is een prachtige dag en we zitten heerlijk buiten op het terras. We eten op de boot. Roy bereidt het eerste culinaire hoogstandje van deze week.

Dag 58, zondag 8 juli

Als we om negen uur vertrekken, barst er een enorme regenbui los en die houdt een poos aan. We varen het Wesel-Datteln-Kanal op en zien de lichten van sluis Flaesheim. We mogen meteen naar binnen en zijn er om kwart over negen al weer uit. Roy met een nat pak. En dat bij zijn eerste sluis. In 2009 was Roy er ook bij, maar toen tijdens een etappe over de Middellandse Zee en daar zijn geen sluizen.

We hebben vandaag vier sluizen en gaan een meter of dertig naar beneden naar het niveau van de Rijn. Na de vierde sluis kent Roy alle kneepjes van het vak. Dat het daarbij af en toe hard regent, deert hem niet.

Even na drieën verlaten we het Wesel-Datteln-Kanal en varen we de Rijn op. Dat is ander water dan de kanalen van de afgelopen weken. Het waait hard, het regent dat het giet, er zijn golven als op de Middellandse Zee en door de stroom mee varen we zeventien in plaats van de gebruikelijke elf kilometer per uur.

Vandaag doen we maar een klein stukje Rijn. Om half vier varen we in de stromende regen de jachthaven van Wesel binnen.

Wesel

We drinken een afscheidsborrel met Angel en Martin uit Enkhuizen. Ze zijn ook op de terugweg en we hebben elkaar sinds Wolfsburg regelmatig gezien.